امروزه شبکهای جهانی از اشیای متصل به گونهای مورد استفاده قرار میگیرد که ده سال گذشته هیچکس حتی آن را تصور نمیکرد. این روزها غیر ممکن است که بتوان با صحبت در مورد کتریهای هوشمند یا قلادههای تناسب اندام سگها، افراد را به وجد آورد. بسیاری از اشیایی که ما از آنها استفاده میکنیم، متصل به وب هستند و همگی در تلاشاند تا زندگی را آسانتر کرده و کنترل بیشتری به ما اعطا نمایند. جهان بزرگ اشیای هوشمند و متصل یک نام دارد و آن “اینترنت اشیا” است. بر اساس تازهترین برآوردها، تعداد دستگاههای متصل اینترنت اشیا در سرتاسر جهان تا سال ۲۰۲۵ از ۷۵ میلیارد دستگاه گذر خواهد کرد. این دستگاهها و اشیای متصل را هم اکنون با عنوان چهارمین انقلاب صنعتی خطاب میکنند. در ادامه، نکاتی که همه باید در مورد این جهان متصل بدانند را بیان میکنیم.
اینترنت اشیا دقیقاً چیست؟
اینترنت اشیا سیستمی از پردازشگرهای مرتبط، دستگاههای دیجیتالی و مکانیکی، اشیا، حیوانات یا افرادی است که مجهز به شناسه خاص هستند، و این توانایی را دارند که دادهها را در یک شبکه بدون نیاز به تعامل انسان با انسان یا انسان با کامپیوتر، منتقل سازند. اتصال سلولی در ترکیب با اینترنت، سرعت زیادی به فرآیند رشد و پیشرفت ما بخشیده است. تنها ۴۰ سال طول کشید تا بشر از ۱G به ۵G برسد. همچنین انتظار میرود که تا سال ۲۰۲۳ جهان از اتصال اینترنت ۶G استفاده نماید. بسیاری از جدیدترین پیشرفتهای فناوری وابسته به اینترنت هستند و اینترنت اشیا نیز در این جریان نوآوری همکاری دارد. متخصصان اسیپرو (EssayPro) بیان کردهاند که موضوعات مربوط به اینترنت اشیا، محبوبیت زیادی میان دانشجویان رشتههای مختلف کسب مینمایند. البته که بیشتر مقالات تحقیقی توسط دانشجویان آیتی و مهندسی ارائه میشود. مشاغل اینترنت اشیا وعده محیط کاری جذاب، پیشرفت حرفهای و حقوق بالا را میدهند. به نظر میرسد که اینترنت اشیا زمینهای عالی برای دانشجویانی باشد که به پیشرفت فناوری علاقهمند هستند.
چرا به اینترنت اشیا نیاز داریم؟
از آنجایی که دادهها تبدیل به عنصر اصلی شدهاند، هماکنون ما در موقعیتی هستیم که بسیار وابسته به فناوریهای متصل کنندهمان میباشیم. هر دستگاه میتواند دادههایی را برای یک هدف جمعآوری کند، اما این دادهها تنها زمانی ارزشمند هستند که به موقع مورد تبادل، تجزیه و استفاده قرار گیرند. عملکرد بهبود یافته نیز یکی دیگر از عوامل مثبت مربوط به اینترنت اشیا است. این سطح از بهم پیوستگی که از طریق فناوریهای اینترنت اشیا به دست میآید، به مردم کمک میکند که استفاده کارآمدتری از اشیا داشته باشند. همچنین امکان ذخیره منابع کمیاب و غیرقابل بازگشتی همچون زمان و تلاش را نیز در بر دارد. علاوه بر این، اینترنت اشیا به شرکتها، دولتها و دیگر سازمانها امکان بازبینی نحوه ارائه خدمات و تولید کالاها را ارائه میدارد. اطلاعات جمعآوری شده به آنها در جهت فراهم آوردن تعاملات دقیقتر و کارآمدتری که باعث ظهور تغییر و نوآوریهای پیشرفته هستند، کمک مینماید.
آینده اینترنت اشیا چیست؟
اینترنت اشیا هنوز در مراحل اولیه رشد قرار دارد. حتی افرادی که از فناوریهای هوشمند خانگی، حسگرهای حرکتی و دیگر فناوریهای اینترنت اشیا استفاده کردهاند، اذعان داشتهاند که مشکلات بسیاری در این فناوریها وجود دارد. نباید فکر کنیم که اینترنت اشیا تنها در مورد دادهها و اطلاعات است. بلکه اینترنت اشیا به امنیت دادههای وسیعی که از طریق آن جمعآوری میشود نیز اشاره دارد. امروزه بزرگترین شرکتهای فناوری جهان متوجه خطرات جمعآوری کنترل نشده دادهها هستند. بنابراین هدف اصلی تمامی توسعه دهندگان اینترنت اشیا، ایمن بودن دستگاههایی است که تولید میکنند. به همین منظور، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و دیگر فناوریهای پیشرفته باید به صورت گسترده اعمال شوند. در حقیقت، نبود امنیت داده بزرگترین تهدیدی است که اینترنت اشیا هماکنون با آن روبروست. برخی از تولیدکنندگان به دلیل آشکار شدن ناامن بودن اتصالات آنها، مجبور به جمعآوری محصولات خود شدند.
یک محصول اینترنت اشیا چگونه توسعه مییابد؟
دستگاهها و محصولات اینترنت اشیا معمولاً طی فرآیند توسعه، مراحل متعددی را پشت سر میگذارند. آنها تعیین میکنند که توسعه دهندگان اینترنت اشیا چه مهارتهایی باید داشته باشند. گرچه برخی از وظایف به متخصصانی در رشتههای دیگر محول میشود. این متخصصان ممکن است شامل مهندسان، توسعه دهندگان وبسایت، برنامه نویسان، طراحان UI/UX، و غیره باشند. توسعه دهندگان باید قادر به تعامل با تمامی این متخصصان باشند، تا به ترجمه اتصال و دیگر دادههای مرتبط با هدف کمک کنند.
این فرآیند معمولاً مراحل زیر را پشت سر میگذارد:
- توسعه تولید. توسعه دهندگان اینترنت اشیا در این مرحله از یکپارچگی فناوریهای بیسیم و حسگرها در محصول اطمینان حاصل میکنند.
- مهندسی. یک توسعه دهنده نیازی به دانستن مهارتهای مهندسی ندارد، اما دانستن این مهارتها قطعاً یک نکته مثبت محسوب خواهد شد. در بسیاری از موارد، خود دستگاه توسط دیگر افراد مونتاژ میشود.
- برنامه نویسی. توسعه دهندگان اینترنت اشیا باید دانش پایهای از برنامه نویسی داشته باشند تا نحوه جمعآوری و ذخیره دادهها در سرور را درک کنند. آشنایی با زبانهایی چون جاوا اسکریپت و پایتون ضروری است.
- برنامه نویسی سرور. توسعه دهندگان اینترنت اشیا باید در استفاده از زبانهای سمت سرور همچون PHP، NET و Node.js مهارت داشته باشند. از این مهارت در جهت اطمینان از متصل بودن دستگاهها و اشیا، و همچنین دریافت و ذخیره ایمن دادهها استفاده میشود.
- ارزیابی و آزمایش. توسعه دهندگان اینترنت اشیا باید به دقت نمونههای اولیه را مورد آزمایش قرار دهند تا از دستیابی به تمامی اهداف توسعه مطمئن گردند.
- توسعه وب. توسعه دهندگان اینترنت اشیا باید قادر به ساخت وبسایت یا اپلیکیشنهایی باشند که تمامی تعاملات با دستگاههای مورد استفاده اینترنت اشیا را پشتیبانی نمایند.
چگونه حرفه توسعه دهنده اشیا را دنبال کنیم؟
ملزومات توسعه دهندگان اینترنت اشیا مشابه با ملزوماتی است که حرفهایهای IT با آن مواجه میشوند. یک توسعه دهنده اینترنت اشیا باید از تفکر نوآورانه و قابلیتهای خلاقانه برخوردار باشد تا بتواند دستگاههای موجود را بهبود بخشیده و یا دستگاههایی کاملاً جدید خلق نماید. البته که این نوآوریها باید مزایای بیشتری برای کاربران به ارمغان داشته باشد. برای داشتن یک کسب و کار موفق در زمینه اینترنت اشیا، توسعه دهنده باید همواره به دنبال کسب دانش باشد. این افراد باید همیشه از تغییرات و ترندهای جدید باخبر بوده و آنها را در کارهایشان منعکس نمایند. همواره باید مکانی برای آزمایش و تست نیز وجود داشته باشد. به صورت کلی، این مهارتها باید به این شکل باشند:
هوش مصنوعی و یادگیری ماشین
با توسعه اینترنت اشیا، هوش مصنوعی نیز ارزش بیشتری پیدا میکند. از آنجایی که دستگاههای اینترنت اشیا به جمعآوری دادههای بسیار زیادی میپردازند، افرادی که آنها را طراحی میکنند باید تکنیکهای تحلیل داده را به خوبی درک کنند. در غیر این صورت، این دستگاهها هیچ ارزش عملی نخواهند داشت.
درک عمیق از حسگرها
با اینکه این دستگاهها ممکن است توسط اشخاص ثالث مونتاژ شود، اما توسعه دهندگان اینترنت اشیا مسئولیت کامل عملکرد حسگرها را بر عهده دارند. بنابراین، شایستگی اصلی آنها در استفاده از حسگرها نهفته است. توسعه دهندگان باید از یکپارچه بودن نرمافزار و سختافزار اطمینان حاصل نمایند تا نتیجه مطلوب حاصل شود.
شبکه سازی و ارتباط بیسیم
اینترنت اشیا بر ارتباط میان دستگاهها، اشیا و سرورها دلالت دارد. توسعه دهندگان اینترنت اشیا باید دانش پایه در زمینه شبکه سازی و ارتباطات بیسیم را داشته باشند، تا مطمئن شوند که اتصال قوی، ایمن و به خوبی با دادهها سازگار باشد. هر گونه اختلال در این اتصال میتواند منجر به آسیبهای جدی به دادههای جمعآوری شده گردد.
امنیت
توسعه دهندگان اینترنت اشیا باید از امنیت اینترنت اشیا مطلع باشند تا بتوانند از دستگاهها و کاربران محافظت نمایند. از آنجایی که داده یکی از آسیبپذیرترین داراییها است، جامعه متخصصان اینترنت اشیا باید تمرکز زیادی بر کسب اطمینان از امنیت آن داشته باشند.
توسعه موبایل و وب
توسعه دهندگان اینترنت اشیا باید دانش کمی در زمینه توسعه وب داشته باشند. این دانش برای کسب اطمینان از متصل بودن محصول جدید با یک برنامه مورد نیاز است. اکثر کاربران نهایی، گوشیهای هوشمند را انتخاب میکنند؛ بنابراین توانایی ساخت برنامههای iOS یا اندروید قطعاً شما را از دیگران متمایز خواهد ساخت.
تجربه کاربری
اگر راهکار شما شامل تعاملات انسانی باشد، تمامی رابطهای کاربرای باید آسان بوده و استفاده از آنها خوشایند باشد. توسعه دهندگان اینترنت اشیا، که احتمالا کمک طراحان UI/UX را نیز دارند، باید توانایی طراحی رابط کاربری باکیفیت را داشته باشند، تا راهکار آنها پذیرفته شده و به صورت مطلوب مورد استفاده قرار گیرد. حتی اگر با یک طراح حرفهای UI/UX همکاری میکنید، بسیار خوب است که از جوانب داخلی فرآیندها که مسئولیتشان با این افراد است نیز آگاهی داشته باشید. در مجموع، بسیار مهم است که همگام با دیگر متخصصان پیش رفته و با آنها هماهنگ باشید.
چارچوبها، زبانها و فناوریهای توسعه اینترنت اشیا
اینترنت اشیا چارچوبها، روشها و فناوریهای بسیاری دارد. قطعاً برای اینکه یک توسعه دهنده اینترنت اشیا موفق باشید، باید در چارچوبها، روشها و فناوریهای موجود تخصص کسب کرده و همواره به دنبال یادگیری نکات جدید باشید.
سخن پایانی
این روزها پیوستن به زمینه کاری اینترنت اشیا بسیار لذتبخش است. این زمینه، هنوز نسبتاً جدید است، اما هر چه بیشتر رشد کند به متخصصان دانشمند و ماهر بیشتری نیاز خواهد داشت. بسیاری از افراد با استعداد میتوانند تجربهای جالب به همراه دستاوردها و موفقیتهایی فراوان در سال پیش رو کسب نمایند.
اگر شما نیز میخواهید حرفه خود را در زمینه اینترنت اشیا دنبال کنید، بهتر است کارتان را با پیشبرد دانش برنامه نویسی، شبکه سازی، توسعه وب و امنیت سیستمها آغاز کنید. در غیر این صورت قادر به هماهنگی و همگام شدن با دیگر افرادی که مشغول ساخت آینده هستند نخواهید بود.